|
framburður |
| beyging |
| fallstjórn: þágufall |
| 1 |
|
| deila (e-u) í parta | | dæmi: hún skipti kökunni í fjóra jafna hluta | | dæmi: krakkarnir skiptu sér í tvö lið | | dæmi: jörðinni er skipt í mörg tímabelti | | það skiptir í tvö horn (um <þetta>) |
|
| 2 |
|
| breyta (e-u) fyrir annað | | dæmi: hann fór í banka til að skipta gjaldeyri | | skipta skapi | |
| breyta um skap | | dæmi: hún er mjög róleg og skiptir aldrei skapi |
| | skipta litum | |
|
|
| 3 |
|
| skipta sér | |
| (um frumu) klofna í tvo eins hluta |
|
|
| 4 |
|
| fallstjórn: (þolfall +) þágufall | | <þetta> skiptir <mig> máli | |
| þetta er mikilvægt, þetta hefur mikið gildi fyrir mig | | dæmi: vetrarmyrkrið er hætt að skipta hana máli | | dæmi: það skiptir engu máli hvor hliðin snýr upp |
| | <þetta> skiptir engu | |
|
|
| 5 |
|
| svo dögum skiptir | |
| marga daga í röð, dögum saman | | dæmi: hann lá veikur svo vikum skipti |
|
|
| 7 |
|
| ef því er að skipta | |
| ef til þess kemur, ef um það er að ræða | | dæmi: ég get vakað alla nóttina ef því er að skipta |
|
|
| 8 |
|
| skipta + af | |
| skipta sér af <þessu> | |
| hafa afskipti af þessu, blanda sér í þetta | | dæmi: hann skipti sér ekki af rifrildi þeirra | | dæmi: ég vil ekki skipta mér af því hvernig þú hagar lífi þínu |
|
|
|
| 9 |
|
| skipta + á | |
| skipta á <þessu tvennu> | |
| láta annað fyrir hitt | | dæmi: þær skiptu á peysunni og skyrtunni |
| | skipta á barninu | |
| setja hreina bleiu á barnið |
|
|
|
| 10 |
|
| skipta + niður | |
| skipta <garðinum> niður | |
| deila garðinum í hluta | | dæmi: gestunum var skipt niður á tvö gistihús |
|
|
|
| 11 |
|
| skipta + um | |
| skipta um <vinnu> | |
| breyta um vinnu, fá sér nýja vinnu | | dæmi: hún er búin að skipta um skoðun | | dæmi: hann flýtti sér að skipta um umræðuefni | | dæmi: húsið hefur skipt um eigendur |
| | skipta um <föt> | |
| | það skiptir um <veður> | |
|
|
|
| 12 |
|
| skipta + upp | |
| skipta upp <arfinum> | |
| deila honum milli erfingjanna |
|
|
|
| 13 |
|
| skipta + út | |
| skipta <þessu> út | |
| fjarlægja þetta (og setja annað í staðinn) | | dæmi: hann skipti rúmdýnunni út fyrir nýja | | dæmi: það þarf að skipta út rafhlöðunni |
|
|
|
| 14 |
|
| skipta + við | |
| skipta við <hana> á <bókum> | |
| láta hana hafa bókina í stað hinnar | | dæmi: viltu skipta við mig á tímaritum? |
| | skipta við <þessa búð> | |
| vera í viðskiptum við þessa búð | | dæmi: við skiptum alltaf við sömu kaffibúðina |
|
|
|
| skiptast |
| skiptur |