| |
framburður |
| | beyging |
| | 1 |
| |
| | eiga heima (einhvers staðar) | | | dæmi: hún býr í Þrándheimi | | | dæmi: við búum í sveitinni | | | búa saman | | |
| | dæmi: þau bjuggu saman í tvö ár |
|
|
| | 2 |
| |
| | vera með bú, búskap, býli | | | dæmi: bóndinn bjó á Fossi | | | búa góðu búi |
|
| | 3 |
| |
| | búa sig | | |
| | gera sig tilbúinn, fara í spariföt; fara í yfirhöfn og húfu o.þ.h. | | | dæmi: ég þarf að búa mig, ég er að fara í óperuna | | | dæmi: búðu þig vel, það er kalt úti |
| | | búa sig til ferðar | | |
| | gera sig kláran til ferðar |
|
|
| | 4 |
| |
| | búa + að | | |
| | búa að <reynslu sinni> | | |
| | njóta góðs af reynslu sinni | | | dæmi: hann býr að því að hafa verið skipskokkur í 40 ár |
| | | búa <vel> að <starfsfólkinu> | | |
| | veita starfsfólkinu góðan aðbúnað, góða aðstöðu | | | dæmi: það er vel búið að nemendum skólans |
|
|
|
| | 5 |
| |
| | búa + í | | |
| | <þetta> býr í <honum> | | |
| | hann hefur þennan eiginleika | | | dæmi: það býr í henni mikið hugrekki |
|
|
|
| | 6 |
| |
| | búa + til | | |
| | fallstjórn: þolfall | | | búa til <kerti> | | |
| | gera, skapa kerti | | | dæmi: hann bjó til skutlu úr blaðinu | | | dæmi: ég bý mér til hillur úr trékassanum |
| | | búa til mat(inn) | | |
|
|
|
| | 7 |
| |
| | búa + um | | |
| | fallstjórn: þolfall | | | búa um rúmið | | |
| | gera rúmið snyrtilegt, slétta úr sænginni og breiða teppi fallega yfir það |
| | | búa um <hana> | | |
| | koma henni fyrir | | | dæmi: hann bjó um gestinn í sófanum |
| | | búa um <sárið> | | |
| | setja umbúðir eða plástur á sárið | | | dæmi: læknirinn bjó um meiddu höndina |
|
|
|
| | 8 |
| |
| | búa + undir | | |
| | fallstjórn: þolfall | | | búa sig undir <fundinn> | | |
| | undirbúa sig fyrir fundinn | | | dæmi: íbúarnir þurfa að búa sig undir harðan vetur | | | dæmi: þau bjuggu sig undir að taka á móti gestunum |
| | | það býr <eitthvað> undir | | |
| | eitthvað liggur þarna að baki |
|
|
|
| | 9 |
| |
| | búa + út | | |
| | fallstjórn: þolfall | | | búa <hana> út | | |
| | útbúa hana, láta hana fá farangur o.þ.h. | | | dæmi: hún bjó börnin út með hlý föt og nesti |
|
|
|
| | 10 |
| |
| | búa + við | | |
| | búa við <fjárhagslegt öryggi> | | |
| | hafa, lifa við fjárhagslegt öryggi | | | dæmi: þau bjuggu við kröpp kjör í borginni |
|
|
|
| | 11 |
| |
| | búa + yfir | | |
| | búa yfir <leyndarmáli> | | |
| | geyma með sér leyndarmálið, eiga sér leyndarmál | | | dæmi: hann býr yfir mikilli þekkingu |
|
|
|
| | búast |
| | búinn |