|
framburður |
| beyging |
| 1 |
|
| hafa vissa ætlun, fyrirætlun | | dæmi: ég ætla að heimsækja hana | | dæmi: við ætlum að mála stofuna | | dæmi: hann ætlaði að fara að svara símanum |
|
| 2 |
|
| táknar ályktun út frá líkindum: virðast | | dæmi: þetta ætlar að verða gott sumar | | dæmi: hann ætlaði aldrei að ljúka ræðunni |
|
| 3 |
|
| fallstjórn: þágufall + þolfall | | hafa fyrirætlun, áform (fyrir e-n), gera ráð fyrir (e-u) | | dæmi: kokkurinn ætlaði hverjum manni eina kökusneið | | dæmi: leikstjórinn ætlar henni hlutverkið | | ætla sér <þetta> | |
| hafa þessa fyrirætlun, áform | | dæmi: hann ætlar sér að verða stærðfræðingur | | dæmi: við ætluðum okkur ekki að safna skuldum |
|
|
| 4 |
|
| sem háttarsögn, táknar óvissu | | dæmi: ætli þetta sé ástæðan? | | dæmi: hvernig ætli sjúklingnum líði? | | ætli það | |
| táknar væga neitun: varla | | dæmi: hann fyrirlítur alla presta - nei ætli það |
| | ætli það ekki | |
| táknar vægar undirtektir: sennilega | | dæmi: er brauðið bakað? - já ætli það ekki |
|
|
| 5 |
|
| halda, álíta (e-ð) | | dæmi: sérfræðingar ætla að fiskistofninn sé í lágmarki | | það mætti ætla að <veður fari hlýnandi> | |
| gera má ráð fyrir, menn gætu haldið að ... |
| | ætla mætti að <bókin verði vinsæl> |
|
| ætlast |
| ætlaður |