| |
 framburður |
| |  beyging |
| | 1 |
| |
| | táknar grunnstaðreynd eða tilvist | | | dæmi: snjórinn er kaldur | | | dæmi: veðrið var gott |
|
| | 2 |
| |
| | hafa vissa staðsetningu | | | dæmi: jökullinn er á Vesturlandi | | | dæmi: lykillinn var í skúffunni | | | dæmi: bollinn er á borðinu |
|
| | 3 |
| |
| | vera einhvers staðar um kyrrt, dvelja | | | dæmi: hann fékk að vera í tvær nætur | | | dæmi: við ákváðum að vera þar lengur |
|
| | 4 |
| |
| | hjálparsögn, táknar dvalarhorf | | | dæmi: hann er að raka sig | | | dæmi: hún var að horfa á sjónvarpið þegar ég kom heim |
|
| | 5 |
| |
| | hjálparsögn í þolmynd og til að tákna lokið horf | | | dæmi: fjórir starfsmenn voru ráðnir | | | dæmi: báturinn er farinn |
|
| | 6 |
| |
| | láta <hana> vera | | |
| | leyfa henni að fá frið | | | dæmi: láttu mig vera, ég er að lesa |
|
|
| | 7 |
| |
| | vera búinn að vera | | |
| | a | | |
| | vera kominn í þrot, eiga enga von | | | dæmi: þessi stjórnmálaflokkur er búinn að vera | | | dæmi: fótboltakappinn er alveg búinn að vera |
| | | b | | |
| | vera mjög þreyttur | | | dæmi: við vorum búnar að vera eftir daginn |
|
|
|
| | 8 |
| |
| | vera + að | | |
| | vera <vel> að sér | | |
| | vera fróður, hafa <mikla> þekkingu | | | dæmi: þú ert vel að þér um fugla |
| | | vera alltaf að | | |
| | vera sífellt að gera e-ð | | | dæmi: þessi höfundur tekur sér aldrei frí, hann er alltaf að |
|
|
|
| | 9 |
| |
| | vera + á | | |
| | vera á <þessu> | | |
| | vera þessarar skoðunar | | | dæmi: ég er á því að auka þurfi stærðfræðikennslu | | | dæmi: hann er á því að hún sé besta söngkona landsins |
|
|
|
| | 10 |
| |
| | vera + á eftir | | |
| | vera á eftir | | |
| | vera ekki jafnfætis öðrum í tíma eða rúmi | | | dæmi: hún var ári á eftir í skóla |
| | | vera á eftir <honum> | | |
| | elta hann | | | dæmi: hundurinn var enn á eftir henni |
|
|
|
| | 11 |
| |
|
| | 12 |
| |
| | vera + eftir | | |
| | <hálft brauðið> er eftir | | |
| | hálft brauðið er óklárað | | | dæmi: veislan stóð þar til ekkert var eftir |
|
|
|
| | 13 |
| |
| | vera + frá | | |
| | vera frá sér | | |
| | vera galinn, bilaður | | | dæmi: ætlarðu upp á þak, ertu alveg frá þér? |
| | | vera frá í <bakinu> | | |
| | | vera ekki frá því | | |
| | hafa sterkan grun um það, halda það en þó með fyrirvara | | | dæmi: ég er ekki frá því að við höfum sést áður |
|
|
|
| | 14 |
| |
| | vera + hjá | | |
| | vera hjá <lækni> | | |
| | vera í meðferð hjá lækni | | | dæmi: hann hefur verið hjá sálfræðingi í tvö ár |
|
|
|
| | 15 |
| |
| | vera + inni í | | |
| | vera inni í <málinu> | | |
| | vita eitthvað um málið, hafa sett sig inn í málið |
|
|
|
| | 16 |
| |
| | vera + í | | |
| | vera í <regnkápu> | | |
| | vera klæddur regnkápu | | | dæmi: hann var í svörtum skóm |
| | | vera í <ensku> <tvisvar í viku> | | |
| | vera í enskutíma tvisvar í viku |
| | | vera í <námi> | | |
| | stunda nám | | | dæmi: hún er í lögfræði í háskólanum |
| | | vera í <fótbolta> | | |
| | a | | |
| | vera að spila fótbolta | | | dæmi: krakkarnir voru í badminton úti í garði |
| | | b | | |
| | iðka fótbolta | | | dæmi: hann er í karate á mánudögum |
|
| | | vera í <vondum> félagsskap | | |
| | | vera í <dópi> | | |
| | neyta eiturlyfja að staðaldri |
| | | vera í því | | |
|
|
|
| | 17 |
| |
| | vera + með | | |
| | vera með <eldspýtur> | | |
| | | vera með <mislinga> | | |
| | | vera með <góðar einkunnir> | | |
| | | vera með <dónaskap> | | |
| | viðhafa dónaskap | | | dæmi: hún var með eintóma útúrsnúninga við mig |
| | | vera með <honum> | | |
| | vera í ástarsambandi við hann | | | dæmi: hún er með strák úr eldri bekk |
|
|
|
| | 18 |
| |
| | vera + til | | |
| | vera til | | |
| | a | | |
| | hafa tilveru, finnast | | | dæmi: er jólasveinninn kannski ekki til? |
| | | b | | |
| | vera tilbúinn | | | dæmi: ég er til, við skulum fara |
|
| | | vera til í <þetta> | | |
| | vera fús, reiðubúinn til þessa | | | dæmi: hún var ekki til í að greiða reikninginn fyrir alla |
|
|
|
| | 19 |
| |
| | vera + um | | |
| | það er mikið um að vera | | |
| | það er mikið að gerast, mikið gengur á | | | dæmi: það var mikið um að vera í borginni á kosningadaginn |
| | | <mér> er ekki/ekkert um <þetta> | | |
| | frumlag: þágufall | | | mér líkar þetta ekki | | | dæmi: mér er ekki um að hún róti í skúffunum hjá mér |
|
|
|
| | 20 |
| |
| | vera + uppi | | |
| | vera uppi <á 18. öld> | | |
| | vera til, lifa á 18. öld | | | dæmi: skáldið var uppi löngu fyrir okkar tíð |
|
|
|
| | 21 |
| |
| | vera + út úr | | |
| | vera út úr | | |
| | vera afskekktur | | | dæmi: húsið er dálítið út úr þarna uppi á hæðinni |
| | | vera út úr drukkinn | | |
| | | <þetta> er út úr kortinu | | |
| | | <þetta> er út úr myndinni | | |
| | þetta kemur ekki lengur til greina |
|
|
|
| | 22 |
| |
| | vera + við | | |
| | vera við | | |
| | vera á staðnum, til viðtals | | | dæmi: læknirinn var ekki við þegar ég hringdi |
|
|
|
| | 23 |
| |
| | vera + yfir | | |
| | vera yfir <stofnuninni> | | |
| | vera yfirmaður þar | | | dæmi: hver er yfir þessari deild fyrirtækisins? |
|
|
|
| |
orðasambönd: |
| | er á meðan er |
| |
| | svona er þetta þangað til annað kemur í ljós |
|
