|
framburður |
| beyging |
| 1 |
|
| standa eða reisa sig upp | | dæmi: áhorfendur risu úr sætum sínum | | dæmi: hún reis upp á olnbogann í rúminu | | dæmi: hann gat ekki risið upp úr hægindastólnum | | rísa á fætur | |
| standa á fætur, standa upp |
| | rísa úr rekkju | |
| | rísa upp við dogg | |
| rísa upp til hálfs úr liggjandi stöðu |
| | rísa upp frá dauðum | |
|
|
| 2 |
|
| vera hátt uppi, lyftast | | dæmi: skipið reis og hneig | | dæmi: fjallið rís hátt upp í loftið | | dæmi: öldurnar risu fyrir framan þá |
|
| 3 |
|
| (um sól eða tungl) koma upp á himininn | | dæmi: sólin rís í austri |
|
| 4 |
|
| (um byggingu) verða til, stækka og hækka | | dæmi: þarna er risið stórt úthverfi | | dæmi: á næsta ári rís hér verslunarmiðstöð |
|
| 5 |
|
| koma upp, verða | | dæmi: deilur hafa risið um virkjunina | | dæmi: það hefur risið ágreiningur út af frumvarpinu |
|
| 6 |
|
| rísa upp | |
| sýna andstöðu, mótmæla | | dæmi: samtökin hafa risið upp til varnar náttúrunni |
| | rísa gegn <þessu> | |
| vera andsnúinn, mótmæla þessu | | dæmi: bændur hafa risið gegn áætlunum í landbúnaði | | dæmi: höfundarnir risu gegn raunsæisstefnunni |
|
|
| 7 |
|
| rísa (ekki) undir nafni | |
| standa (ekki) undir nafngift eða tilætlunum | | dæmi: hin svonefnda óperuhöll rís ekki undir nafni |
|
|
| rísandi |