|
framburður |
| beyging |
| fallstjórn: þolfall |
| 1 |
|
| láta frá sér afkvæmi (um konu), fæða | | dæmi: hún ól barn um nóttina |
|
| 2 |
|
| fóðra (e-n) | | dæmi: ég el köttinn mest á kattamat | | dæmi: kálfarnir eru aldir á mjólk | | dæmi: það þarf að ala eldisfiskana vel |
|
| 3 |
|
| ala + af | |
| ala af sér <hugmyndir> | |
| dæmi: þessi stefna ól af sér hatur og þjáningar | | dæmi: þjóðin hefur alið af sér mörg skáld og rithöfunda |
|
|
|
| 4 |
|
| ala + á | |
| ala á <ótta> | |
| kynda undir, örva ótta | | dæmi: þessi stjórnmálamaður elur á tortryggni kjósenda |
|
|
|
| 5 |
|
| ala + með | |
| ala með sér <draum> | |
| eiga sér draum, búa yfir draumi | | dæmi: hún ól með sér þá von að geta flutt úr borginni |
|
|
|
| 6 |
|
| ala + upp | |
| ala <hana> upp | | annast hana, hugsa um hana í æsku og uppvexti | | dæmi: þau hafa alið upp sex börn |
|
|
| orðasambönd: |
| ala (allan) aldur sinn <þar> |
|
| búa þar alla sína tíð | | dæmi: flest barna þeirra ólu aldur sinn á Íslandi |
|
| ala manninn <þar> |
|
| dvelja þar | | dæmi: hvar hefur þú alið manninn í vetur? |
|
| ala önn fyrir <henni> |
|
| annast hana, sjá um hana, hugsa um hana | | dæmi: hann ól önn fyrir aldraðri móður sinni |
|
| ala <von> í brjósti |
|
| eiga sér von, búa yfir von | | dæmi: hún elur þann draum í brjósti að verða skáld |
|
| alast |
| alinn |