| |
 framburður |
| |  beyging |
| | fallstjórn: þolfall |
| | 1 |
| |
| | setja (e-ð) á e-n stað | | | dæmi: hún lét kaffibollann á borðið | | | dæmi: hann lætur fötin í skúffuna | | | dæmi: hvar léstu bókina mína? | | | láta <skjalið> af hendi | | |
| | láta e-n fá það, láta það frá sér |
| | | láta <honum> <upplýsingar> í té | | |
|
|
| | 2 |
| |
| | hegða sér (einhvern veginn) | | | dæmi: hann lætur eins og fífl | | | dæmi: börnin létu illa í leikhúsinu | | | dæmi: ég lét sem ég heyrði þetta ekki | | | láta sem ekkert sé | | | láta sem ekkert hafi í skorist | | | láta öllum illum látum | | | láttu ekki svona |
|
| | 3 |
| |
| | háttarsögn, merkir orsök, orsakavald | | | dæmi: láttu hana ekki bíða | | | dæmi: hann lét eggin sjóða í 10 mínútur | | | dæmi: ég ætla að láta klippa mig | | | dæmi: þau létu mála húsið | | | látum svo vera | | |
|
|
| | 4 |
| |
| | um afskiptaleysi, íhlutunarleysi | | | láta <hana> eiga sig | | | láta <hana> í friði | | | láta <hana> vera |
|
| | 5 |
| |
| | láta lífið | | |
| | deyja (af slysi eða af völdum árásar) |
|
|
| | 6 |
| |
|
| | 7 |
| |
| | í afturbeygðum samböndum: | | | láta sig ekki | | |
| | gefa ekki eftir (í orðræðu, deilu, ákvörðun) |
| | | láta sér annt um <barnið> | | |
| | bera umhyggju fyrir barninu |
| | | láta sér ekki bregða | | |
| | bregða ekki | | | dæmi: láttu þér ekki bregða þótt hann komi með stóran hund |
| | | láta sér fátt um finnast | | |
| | vera lítið hrifinn, láta lítil viðbrögð í ljós |
| | | láta sér (ekki) segjast | | |
| | fara (ekki) að fyrirmælum, hlýða (ekki) |
| | | láta sér <þetta> vel líka | | |
| | vera sáttur, ánægður | | | dæmi: hún lætur sér vel líka að búa uppi í risinu |
|
|
| | 8 |
| |
| | frumlag: þágufall | | | henta, hæfa | | | dæmi: henni lætur vel að kenna yngstu nemendunum |
|
| | 9 |
| |
| | láta + að | | |
| | láta vel að <henni> | | |
| | gæla við hana, kjassa hana |
|
|
|
| | 10 |
| |
| | láta + af | | |
| | a | | |
| | láta af <þessu> | | |
| | hætta þessu | | | dæmi: hann lét af allri stríðni við hana |
| | | láta af störfum/embætti | | |
| | dæmi: hún lét af embætti fyrir aldurs sakir |
|
| | | b | | |
| | láta <vel> af <vinnunni> | | |
| | bera vinnunni vel söguna, tala ánægjulega um vinnuna | | | dæmi: hann lætur vel af sér í Finnlandi |
|
|
|
|
| | 11 |
| |
| | láta + aftur | | |
| | láta aftur hurðina/augun | | |
| | loka hurðinni/augunum | | | dæmi: hann lét aftur augun og sofnaði |
|
|
|
| | 12 |
| |
|
| | 13 |
| |
| | láta + eftir | | |
| | a | | |
| | láta allt eftir sér | | |
| | | láta <allt> eftir <barninu> | | |
| | gera allt sem barnið fer fram á |
|
| | | b | | |
| | láta eftir sig <miklar eignir> | | |
| | deyja og skilja eftir miklar eignir |
|
|
|
|
| | 14 |
| |
| | láta + nærri | | |
| | það lætur nærri | | |
| | það er nálægt því | | | dæmi: það lætur nærri að hann gefi út bók á hverju ári |
|
|
|
| | 15 |
| |
| | láta + undan | | |
| | a | | |
| | láta undan <henni> | | |
| | gera eins og hún segir, gefast upp fyrir henni | | | dæmi: þau létu undan þrábeiðni barnanna |
|
| | | b | | |
| | láta undan | | |
| | gefa eftir, brotna, svigna | | | dæmi: þakið lét undan fannferginu |
|
|
|
|
| | 16 |
| |
| | láta + uppi | | |
| | láta <lítið> uppi | | |
| | segja sem minnst | | | dæmi: þeir létu ekkert uppi um áform sín |
|
|
|
| | 17 |
| |
|
| | 18 |
| |
| | láta + yfir | | |
| | láta lítið yfir sér | | |
| | vera ekki áberandi, vera hógvær | | | dæmi: byggingin var dýr þótt hún láti lítið yfir sér |
|
|
|
| |
orðasambönd: |
| | eins og að líkum lætur |
| |
|
| | ég læt það vera |
| |
| | sem andsvar: ekki svo mjög, ekkert sérstaklega |
|
| | láta <mikið> að sér kveða |
| |
| | vera áberandi, drífandi, áhrifamikill |
|
| | láta ekki að sér hæða |
| |
| | vera duglegur, ákveðinn, vekja aðdáun |
|
| | láta ekki á sér standa |
| |
| | sýna skjót viðbrögð, drífa sig |
|
| | láta ekki bugast |
| |
| | gefast upp frammi fyrir erfiðum aðstæðum, vonleysi og vanlíðan |
|
| | láta ekki <tækifærið> hjá líða |
| |
|
| | láta ekki hugfallast |
| |
|
| | láta ekki sitja við orðin tóm |
| |
| | framkvæma en ekki bara tala um hlutina |
|
| | láta ekki sitt eftir liggja |
| |
| | sýna framtakssemi, vera duglegur |
|
| | láta ekki troða á sér |
| |
| | láta ekki kúga sig eða undiroka |
|
| | láta ekki vaða ofan í sig |
| |
| | láta ekki sýna sér yfirgang í orðum |
|
| | láta hart mæta hörðu |
| |
| | taka á móti af fullri hörku |
|
| | láta <skoðun sína> í ljós |
| |
|
| | láta sér ekki allt fyrir brjósti brenna |
| |
| | vera kjarkmikill, hugaður |
|
| | láta svo lítið |
| |
| | gera sér þetta litla ómak, leggja það á sig |
|
| | láta svo um mælt |
| |
|
| | láta til skarar skríða |
| |
| | hefja framkvæmd, byrja á e-u |
|
| | láta þetta ekki á sig fá |
| |
| | láta þetta ekki angra sig, trufla sig |
|
| | þegar best/verst lætur |
| |
| | við bestu/verstu aðstæður, í bestu/verstu birtingarmynd sinni |
|
| | þegar til lengdar lætur |
| |
| | eftir því sem tíminn líður |
|
| |  látast |
| | látast |
| | látinn |
