Íslensk nútímamálsorðabók

Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum

1 geta so info
 
framburður
 beyging
 1
 
 vera (e-s) megnugur, vera fær um (e-ð), eiga möguleika á (e-u) (háttarsögn sem tekur með sér lýsingarhátt þátíðar)
 dæmi: ég get ekki lyft þessu borði ein
 dæmi: þeir gátu slökkt eldinn
 dæmi: hún getur ekki komið klukkan 7
 dæmi: ég gat ekki farið til útlanda, ég hafði ekki efni á því
 2
 
 táknar kurteislega beiðni (stundum með viðtengingarhætti)
 dæmi: geturðu lesið þetta yfir?
 dæmi: geturðu komið aftur á morgun?
 dæmi: gætir þú komið við í bakaríinu?
 3
 
 giska á (e-ð)
 dæmi: hún gat rétt í fyrstu tilraun
 geta sér þess til
 
 giska á það
 dæmi: sumir hafa getið sér þess til að þetta sé gröf stórbónda
 eins og nærri má geta
 
 eins og við er að búast
 það má nærri geta
 
 það má búast við því, það er ekki óvænt
 dæmi: það má nærri geta hversu glæsilegt brúðkaupið var
 4
 
 fallstjórn: eignarfall
 segja, greina frá (e-u)
 dæmi: fundarstjóri gat þess að kl. 3 yrði gert hlé
 dæmi: slúðurblöðin gátu þess að leikkonan ætti nýjan vin
 dæmi: biskupsins er ekki getið í skýrslunni
 láta þess getið
 
 greina frá því
 dæmi: hún lét þess getið að það vantaði enn nokkurt hlutafé
 5
 
 <hér> getur að líta <fagurt landslag>
 
 hér má sjá fallegt landslag
 dæmi: á markaðnum gat að líta allskonar varning
 6
 
 geta sér gott orð
 
 fá gott orðspor, góðan orðstír
 dæmi: leikstjórinn hefur getið sér gott orð í Hollywood
loðin leit
texti
© Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum
Árnagarði við Suðurgötu, 101 Reykjavík