| |
framburður |
| | beyging |
| | 1 |
| |
| | stunda vinnu, starfa | | | dæmi: hann vinnur á hóteli | | | dæmi: hún vann í banka | | | dæmi: hann vinnur sem sölumaður | | | dæmi: hún vinnur við að hanna föt | | | vinna eins og skepna | | | vinna í fiski | | | vinna utan heimilis | | | vinna úti |
|
| | 2 |
| |
| | fallstjórn: þolfall | | | gera, framkvæma (e-ð) | | | dæmi: þeir unnu mikið afrek | | | dæmi: hún hefur unnið gott starf hjá fyrirtækinu | | | dæmi: ritgerðin er vel unnin |
|
| | 3 |
| |
| | fallstjórn: (þágufall +) þolfall | | | gera (e-m e-ð) | | | dæmi: þau vinna samfélaginu mikið gagn | | | dæmi: þjófarnir unnu margvíslegt tjón | | | dæmi: mýsnar unnu tjón á heyinu |
|
| | 4 |
| |
| | fallstjórn: þolfall | | | búa til (e-ð) úr hráefni | | | dæmi: afli skipanna er unninn í landi | | | dæmi: kolin eru unnin úr jörðu |
|
| | 5 |
| |
| | fallstjórn: þolfall | | | verða fremstur í keppni, sigra (e-ð/e-ð) | | | dæmi: hann vann skíðastökkið | | | dæmi: hún vann gullverðlaun | | | dæmi: ég hef aldrei unnið í happdrætti | | | vinna sigur | | | það er <fátt> unnið með <þessu> | | |
| | það er lítið gagn af þessu | | | dæmi: hvað er unnið með því að rækta skóg? |
|
|
| | 6 |
| |
| | vinna + að | | |
| | vinna að <verkefninu> | | |
| | starfa í verkefninu | | | dæmi: unnið er að viðgerð á veginum |
|
|
|
| | 7 |
| |
| | vinna + af | | |
| | vinna af sér <fjóra tíma> | | |
| | vinna þessa tíma fyrirfram, eiga þá inni |
|
|
|
| | 8 |
| |
| | vinna + á | | |
| | a | | |
| | vinna á | | |
| | venjast vel, verða viðkunnanlegri með tímanum | | | dæmi: bókin er leiðinleg í byrjun en hún vinnur á |
|
| | | b | | |
| | <hnífurinn> vinnur ekki á <kjötinu> | | |
| | hann ræður (ekki) við (að skera sundur) kjötið |
|
|
|
|
| | 9 |
| |
| | vinna + fyrir | | |
| | vinna fyrir <sér> | | |
| | vinna til að framfleyta sér | | | dæmi: hún vann fyrir sér við saumaskap |
| | | vinna fyrir <kaupi> | | |
|
|
|
| | 10 |
| |
| | vinna + gegn | | |
| | vinna gegn <hagsmunum ríkisins> | | |
| | skemma fyrir hagmunum þess |
|
|
|
| | 11 |
| |
| | vinna + inn | | |
| | vinna sér inn <peninga> | | |
| | fallstjórn: þágufall + þolfall | | | vinna og fá peninga í laun, þéna peninga |
| | | vinna sér inn fyrir <ferðalagi> |
|
|
| | 12 |
| |
| | vinna + í | | |
| | a | | |
| | | b | | |
| | vinna í <vandamálinu> | | |
| | vera að reyna að leysa málið | | | dæmi: eigendurnir eru að vinna í því að bæta reksturinn |
|
|
|
|
| | 13 |
| |
| | vinna + til | | |
| | vinna til <verðlauna> | | |
| | hljóta verðlaun | | | dæmi: hann vann til þrennra verðlauna á Ólympíuleikunum |
| | | vilja allt til vinna | | |
| | vera tilbúinn að leggja mikið á sig | | | dæmi: kvikmyndastjörnurnar vilja allt til vinna til að halda unglegu útliti sinu |
| | | það er til mikils að vinna | | |
| | það er mikill ávinningur í húfi |
|
|
|
| | 14 |
| |
| | vinna + upp | | |
| | fallstjórn: þolfall | | | a | | |
| | vinna upp <töfina> | | |
| | vinna hraðar eða meira, sem nemur því sem töfin olli |
|
| | | b | | |
| | vinna sig upp | | |
| | komast í hærri stöðu | | | dæmi: hún byrjaði sem sendill hjá fyrirtækinu en hefur unnið sig upp í deildarstjóra |
|
|
|
|
| | 15 |
| |
| | vinna + úr | | |
| | a | | |
| | vinna <lyf> úr <plöntunni> | | |
| | búa til lyf úr plöntunni | | | dæmi: sykur er unninn úr sykurrófum |
|
| | | b | | |
| | vinna <silfur> úr jörðu | | |
| | taka silfur úr jörð með námagrefti |
|
| | | c | | |
| | vinna úr <heimildunum> | | |
| | nota heimildirnar í afurð (ritsmíð) |
|
| | | d | | |
| | vinna úr <áfallinu> | | |
| | komast yfir áfallið (með markvissum aðferðum) |
|
|
|
|
| | vinnast |
| | unninn |