| |
framburður |
| | beyging |
| | 1 |
| |
| | standa eða reisa sig upp | | | dæmi: áhorfendur risu úr sætum sínum | | | dæmi: hún reis upp á olnbogann í rúminu | | | dæmi: hann gat ekki risið upp úr hægindastólnum | | | rísa á fætur | | |
| | standa á fætur, standa upp |
| | | rísa úr rekkju | | |
| | | rísa upp við dogg | | |
| | rísa upp til hálfs úr liggjandi stöðu |
| | | rísa upp frá dauðum | | |
|
|
| | 2 |
| |
| | vera hátt uppi, lyftast | | | dæmi: skipið reis og hneig | | | dæmi: fjallið rís hátt upp í loftið | | | dæmi: öldurnar risu fyrir framan þá |
|
| | 3 |
| |
| | (um sól eða tungl) koma upp á himininn | | | dæmi: sólin rís í austri |
|
| | 4 |
| |
| | (um byggingu) verða til, stækka og hækka | | | dæmi: þarna er risið stórt úthverfi | | | dæmi: á næsta ári rís hér verslunarmiðstöð |
|
| | 5 |
| |
| | koma upp, verða | | | dæmi: deilur hafa risið um virkjunina | | | dæmi: það hefur risið ágreiningur út af frumvarpinu |
|
| | 6 |
| |
| | rísa upp | | |
| | sýna andstöðu, mótmæla | | | dæmi: samtökin hafa risið upp til varnar náttúrunni |
| | | rísa gegn <þessu> | | |
| | vera andsnúinn, mótmæla þessu | | | dæmi: bændur hafa risið gegn áætlunum í landbúnaði | | | dæmi: höfundarnir risu gegn raunsæisstefnunni |
|
|
| | 7 |
| |
| | rísa (ekki) undir nafni | | |
| | standa (ekki) undir nafngift eða tilætlunum | | | dæmi: hin svonefnda óperuhöll rís ekki undir nafni |
|
|
| | rísandi |