| |
 framburður |
| |  beyging |
| | 1 |
| |
| | byrja að horfa á (e-ð), setja augun á (e-ð) | | | dæmi: hann leit á klukkuna | | | dæmi: hún lítur í spegilinn | | | dæmi: ég leit í kringum mig en sá hana ekki | | | dæmi: hún leit til hans sem snöggvast | | | dæmi: hann leit upp þegar ég kom inn | | | dæmi: þeir litu um öxl þegar hún hrópaði | | | hafa aldrei augum litið <fallegri konu> | | | <hér> gefur/getur að líta <mörg listaverk> | | |
| | hér má sjá mörg listaverk | | | dæmi: í höfninni gat að líta fjöldann allan af bátum |
| | | <mér> verður litið <þangað> | | |
| | ég horfi þangað af tilviljun | | | dæmi: henni varð litið í áttina að dyrunum |
|
|
| | 2 |
| |
| | fallstjórn: þolfall | | | meta (e-ð), álíta (e-ð) | | | fljótt á litið | | |
| | dæmi: fljótt á litið virðist þetta vera sama teikningin |
| | | geta ekki litið <hana> réttu auga | | |
| | hafa slæma reynslu og fordóma gagnvart henni |
| | | líta svo á | | |
| | dæmi: ég lít svo á að verkefninu sé lokið |
| | | líta stórt á sig | | |
| | | líta <málið> alvarlegum augum | | |
| | dæmi: óleyfilegar fjarvistir eru litnar alvarlegum augum |
| | | líta <hana> hornauga | | |
| | vera illa við hana eða nærveru hennar | | | dæmi: óvígð sambúð er litin hornauga í sumum löndum |
|
|
| | 3 |
| |
| | líta + af | | |
| | oftast með neitun | | | líta af <barninu> | | |
| | flytja athyglina frá barninu, sjá það ekki um stund | | | dæmi: ég get ekki litið af eldavélinni meðan sósan sýður |
|
|
|
| | 4 |
| |
| | líta + á | | |
| | líta á <tækið> | | |
| | athuga tækið | | | dæmi: viðgerðarmaður kom og leit á þvottavélina | | | dæmi: læknirinn ætlar að líta á sjúklinginn |
|
|
|
| | 5 |
| |
| | líta + eftir | | |
| | líta eftir <barninu> | | |
| | hafa eftirlit með barninu, fylgjast með því | | | dæmi: hann lítur reglulega eftir smiðunum sem vinna í húsinu |
|
|
|
| | 6 |
| |
| | líta + fram hjá | | |
| | líta fram hjá <þessari staðreynd> | | |
| | taka ekki mið af þessari staðreynd, taka hana ekki með í reikninginn |
|
|
|
| | 7 |
| |
| | líta + inn | | |
| | líta inn <þar> | | |
| | koma þangað í heimsókn, koma við þar | | | dæmi: við litum inn til hans um helgina |
|
|
|
| | 8 |
| |
| | líta + í | | |
| | líta í <bók> | | |
| | lesa aðeins í bók | | | dæmi: gestir geta litið í blöðin á kaffihúsinu |
|
|
|
| | 9 |
| |
| | líta + niður | | |
| | líta niður á <hana> | | |
| | vera yfir hana hafinn, fyrirlíta hana | | | dæmi: hún lítur niður á fólk af öðrum hörundslit |
|
|
|
| | 10 |
| |
| | líta + til | | |
| | a | | |
| | líta til <hennar> | | |
| | líta inn hjá henni, heimsækja hana | | | dæmi: ég leit til þeirra á leiðinni heim |
|
| | | b | | |
| | líta til <afkomu fyrirtækisins> | | |
| | taka tillit til afkomu fyrirtækisins | | | dæmi: í dómnum var litið til ungs aldurs geranda brotamanns |
|
|
|
|
| | 11 |
| |
| | líta + undan | | |
| | líta undan | | |
| | horfa annað, horfa frá (e-u) | | | dæmi: drengurinn leit undan þegar kennarinn skammaði hann |
|
|
|
| | 12 |
| |
| | líta + upp | | |
| | líta upp til <hans> | | |
| | bera virðingu fyrir honum | | | dæmi: hann lítur upp til lögfræðingastéttarinnar |
| | | líta (ekki) upp úr <bókunum> | | |
| | hugsa (ekki) um e-ð annað en bækurnar |
|
|
|
| | 13 |
| |
| | líta + út | | |
| | líta <vel> út | | |
| | hafa gott útlit | | | dæmi: leikkonan lítur alltaf ótrúlega vel út | | | dæmi: hann lítur betur út eftir að hann fékk lyfið | | | dæmi: bíllinn leit illa út eftir áreksturinn |
| | | líta út fyrir að vera <vel efnaður> | | |
| | | það lítur <illa> út með <heyskapinn> | | |
| | horfurnar eru ekki góðar með hann |
|
|
|
| | 14 |
| |
| | líta + við | | |
| | líta ekki við <matnum> | | |
| | vilja ekki matinn, snerta hann ekki, hafa ekki áhuga á honum | | | dæmi: hún lítur ekki við bókunum sem hún fékk í afmælisgjöf |
| | | líta við <þar> | | |
| | koma við þar | | | dæmi: ég leit við á bókasafninu á leiðinni hingað |
|
|
|
| | 15 |
| |
| | líta + yfir | | |
| | líta yfir <textann> | | |
| | | líta yfir farinn veg | | |
| | velta fyrir sér hinu liðna | | | dæmi: þegar ég lít yfir farinn veg sé ég að ég valdi rétt |
|
|
|
| |  lítast |
