Íslensk nútímamálsorðabók

Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum

hann fn
 
framburður
 beyging
 persónufornafn
 form: karlkyn
 1
 
 (3. persóna eintala) karl (eða karlkyns vera, t.d. álfur eða fressköttur) sem rætt er um eða vísað til
 dæmi: Siggi er að vaska upp, viltu hjálpa honum?
 dæmi: heyrirðu í Snata - af hverju er hann að gelta?
 dæmi: Jói hringdi, okkur er boðið í mat til hans
 2
 
 3. persóna; vísar til nafnorðs (eða nafnliðar) í karlkyni eintölu
 dæmi: stóllinn er brotinn svo nú þarf að gera við hann
 dæmi: pokinn rifnaði og það hrundi allt úr honum
 3
 
 óformlegt
 e.k. ákvæðisorð á undan mannsnafni eða skyldleikaorði (t.d. bróðir, pabbi) sem táknar kunnugleika eða tengsl
 dæmi: hefurðu nokkuð séð hann Sigga hérna í húsinu?
 dæmi: ég fékk þetta frá honum pabba mínum
 dæmi: við erum að fara til hans Hrafns, föðurbróður míns
 4
 
 hann / 'ann
 barnamál
 ákveðið hlutverk í leik, t.d. stelpa eða strákur sem á að finna hina eða elta þá
 dæmi: nú átt þú að vera 'ann
 5
 
 óskilgreint frumlag með umsögnum um veður
 dæmi: er hann farinn að rigna?
 6
 
 notað í stað nafnorðs í ýmsum föstum tilsvörum
 <þeir> eru að fá hann
 
 <þeir> eru að fá fisk, <þeir> eru að afla vel
 dæmi: þeir eru víst að fá hann norður af landinu
 gefa <manninum> (einn) á hann
 
 kýla <manninn> í andlitið
 dæmi: dóninn réðst bara á mig og gaf mér einn á hann
 <þau> leggja í hann
 
 <þau> leggja af stað
 dæmi: jæja, eigum við að leggja í hann?
loðin leit
texti
© Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum
Árnagarði við Suðurgötu, 101 Reykjavík